تأثیر ارقام مختلف بادمجان بر پارامترهای زیستی کنه تارتن دو لکه ای tetranychus urticae(acari: tetranychidae) و کنه ی شکارگرtyphlodromus bagdasarjani (acari: phytoseiidae)

در این پژوهش، تاثیر ارقام مختلف بادمجان (اصفهان، دزفول، شند آباد، نیشابور، بندر عباس، جهرم و برازجان) روی پارامترهای زیستی کنه ی تارتن دو لکه ای و کنه ی شکارگر typhlodromus bagdasarjani (acari: phytoseiidae) در شرایط آزمایشگاه با دمای 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مورد مطالعه قرار گرفت. با استفاده از داده های مربوط به آزمایش دموگرافی کنه تارتن دو لکه ای، پارامترهای جدول زندگی تک جنسی (بر اساس ماده ها) و دو جنسی (بر اساس ماده ها و نرها) محاسبه شد. نتایج حاصل از جدول زندگی دو جنسی نشان داد که نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) روی ارقام ذکر شده در بالا از 031/0 بر روز روی رقم نیشابور تا 158/0 بر روز روی رقم اصفهان متغیر است. مقادیر نرخ خالص تولید مثل (r0) این آفت روی ارقام مختلف بادمجان از 544/1 تخم ماده/ ماده/ نسل روی رقم نیشابور تا 482/11 تخم ماده/ ماده/ نسل روی رقم اصفهان متغیر بود. علاوه بر این، مدت زمان طول یک نسل (t) روی ارقام ذکر شده در بالا به ترتیب 508/15، 945/14، 297/14، 720/14، 072/16، 173/15 و 692/14 روز محاسبه شد. مقادیر پارامترهای رشد بدست آمده از جدول زندگی تک جنسی، اختلاف کمی با مقادیر به دست آمده از جدول زندگی دو جنسی داشت. طولانی ترین دوره ی رشد و نمو مراحل قبل از بلوغ، مربوط به کنه های پرورش یافته روی رقم بندرعباس (17/11 روز برای ماده ها و 00/11 روز برای نرها) و کوتاهترین طول این دوره نیز در کنه های پرورش یافته روی رقم اصفهان ثبت شد (82/9 روز برای ماده ها و 09/9 روز برای نرها). نتایج حاصل از تجزیه ی کلاستر ارقام مختلف بادمجان بر پایه ی برخی پارامترهای دموگرافی کنه ی تارتن دولکه ای نشان داد که ارقام اصفهان و نیشابور به ترتیب به عنوان حساسترین و مقاومترین میزبان نسبت به این آفت می-باشند. بعد از تعیین ارقام حساس (اصفهان) و مقاوم (نیشابور) بادمجان، پارامترهای دموگرافیک و میزان تغذیه کنه ی شکارگر t. bagdasarjani روی این ارقام مورد ارزیابی قرار گرفت. داده های به دست آمده با استفاده از جدول زندگی تک جنسی تجزیه شد. بر اساس نتایج به دست آمده، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm)شکارگر فوق روی ارقام حساس و مقاوم بادمجان به ترتیب 188/0 و 119/0 بر روز بود. نرخ خالص تولید مثل(r0) کنه شکارگر t. bagdasarjani روی ارقام حساس و مقاوم بادمجان اختلاف معنی داری با هم نداشت. علاوه بر این، مدت زمان لازم برای دو برابر شدن جمعیت (dt)، روی ارقام حساس و مقاوم بادمجان به ترتیب 477/3 و 719/5 روز و مدت زمان طول یک نسل (t) نیز به ترتیب 133/10 و 076/16 روز محاسبه شد. علاوه بر این، میزان کل تغذیه ی مراحل مختلف سنی این شکارگر روی رقم مقاوم بادمجان بیشتر از رقم حساس بود. نتایج به دست آمده در این پژوهش، به ویژه پایین بودن نرخ ذاتی افزایش جمعیت این شکارگر روی رقم مقاوم بادمجان (نیشابور)، بیانگر ضرورت انجام پژوهش های بیشتر در خصوص استفاده تلفیقی از ارقام مقاوم و کنه های شکارگر خانواده phytoseiidae در برنامه های کنترلی کنه های تارتن می باشد.